خواص زيارت عاشورا

همه پيشوايان الهي اعجازگرند؛ ولي معجزات امام حسين(ع) همگاني‌تر است.
امام حسين(ع) هر چه داشت در طبق اخلاص نهاد و همه را يک‌جا، در راه خدا داد.
خدا نيز به او پاداشي فراخور خداونديش عطا فرمود:
شفا در تربت او، استجابت دعا در تحت قبّه او و دواي هر دردي را در گروي يک نگاه او قرار داد.
يکي از وسايل مهم و مجرّب براي توسّل به حضرت سيّدالشّهداء(ع) زيارت عاشورا است.
زيارت عاشورا و مداومت بر آن بسيار سهل و آسان است، هر کسي در هر مکان و در هر زماني مي‌تواند با دلي پاک و نيّتي صادق به درگاه او روي آورد، اين زيارت را طبق دستور امام(ع) بخواند و مشکلش را حل شده بيابد.
چقدر فراوانند کساني که اولاددار نمي‌شدند، با زيارت عاشورا صاحب اولاد شدند؛ به بيماري سخت و کمرشکني چون سرطان مبتلا بودند، از برکت زيارت عاشورا بهبودي يافتند؛ سرپناهي نداشتند و در پرتوي زيارت عاشورا صاحب خانه و کاشانه شدند.
و چقدر بسيارند کساني که يک عمر از درد هجران سوختند، با زيارت عاشورا به کعبه مقصود و قبله موعود رسيدند.

آثار معجزه‌آساي زيارت عاشورا

آثار معجزه‌آساي زيارت عاشورا در اين صفحات نمي‌گنجد، ولي به حکمِ آب دريا را اگر نتوان کشيد، به قدر تشنگي بايد چشيد؛ به نمي از يمِ بيکران آن اشاره مي‌کنيم:
1. مرحوم آيت الله حاج شيخ عبدالکريم حائري از استادش مرحوم آيت الله سيّد محمّد فشارکي نقل مي‌کند که به هنگام شيوع وبا در «سامرّاء» ايشان فرمودند:
من حکم کردم بر زنان و مردان از شيعيان سامرّاء که زيارت عاشورا بخوانند و ثواب آن را هديه نمايند به روح مطهّر حضرت نرجس خاتون، والده ماجده حضرت حجّت(ع) و او را در نزد فرزندش شفيع قرار دهند، تا ايشان نيز در نزد خداوند شفاعت نمايند و من ضامن مي‌شوم که هر کس اين عمل را انجام دهد، مبتلا به بيماري وبا نشود.
همه شيعيان به اين حکم عمل کردند و هيچ کس مبتلا به وبا نشد.
اين مطلب به قدري روشن بود که سنّي‌ها از روي شرمساري مرده‌هاي خود را شبانه دفن مي‌کردند و به «حرم مطهّر عسکريّين(ع)» مي‌آمدند و مي‌گفتند:
ما به شما درود مي‌فرستيم آن گونه که شيعيان مي‌فرستند.1
2. در عهد زعامت مرحوم آيت الله حاج سيّد محمّد حجّت کوه‌کمري قحطي و گراني سختي پديد آمد، آن مرحوم چهل نفر از طلّاب مهذّب و متديّن را دستور داد که به «مسجد جمکران» مشرّف شوند و در پشت‌بام مسجد به صورت دسته‌جمعي زيارت عاشورا را با صد سلام و صد لعن و دعاي علقمه بخوانند، آنگاه به حضرت موسي بن جعفر(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت علي اصغر(ع) متوسّل شوند، رفع گراني و نزول باران را از خداوند بخواهند.
چهل تن از طلبه فاضل و متديّن به امر مرجعيّت اعلاي تشيّع به ميعادگاه عاشقان شرفياب شدند، زيارت عاشورا را طبق دستور آن مرجع آگاه انجام دادند، مسجد جمکران را به قصد «قم» ترک کردند. هنوز به دِه «جمکران» نرسيده بودند که بارانِ رحمت سيل‌آسا فرو ريخت و طلّاب ناچار شدند که لباس‌هاي خود را در آورند، کفش‌هاي خود را به دست بگيرند و از ميان سيلاب‌ها عبور کنند.2
3. داستان همسرِ صالحه استاد اشرف حدّاد را همه شنيده‌ايد که به زيارت عاشورا مداومت داشت، در شب اوّل رحتلش سه بار امام حسين(ع) به ديدارش تشريف‌فرما شدند و در بار سوم امر فرمودند که عذاب را از اهل آن قبرستان بردارند.3
4. سيّد احمد رشتي هنگامي که از قافله عقب ماند و از زندگي دست شست، توسّل فراوان نمود، سرانجام به محضر کعبه دل‌ها تشرّف يافت، حجّت خدا بعد از فرمان نماز شب و جامعه کبيره فرمود:
«شما چرا عاشورا نمي‌خوانيد؟ عاشورا، عاشورا، عاشورا.»4
5. مرحوم ميرزا ابراهيم محلّاتي، عموي محروم آيت الله حاج شيخ بهاءالدّين محلّاتي، در شب 24 صفر 1336 ه‍ .ق. در «شيراز» رحلت کرد. در همان شب مرحوم شيخ مشکور در «نجف اشرف» حضرت عزرائيل(ع) را در رؤيا ديد و از او پرسيد: از کجا تشريف مي‌آوريد؟ فرمود: از شيراز، از قبض روح ميرزا ابراهيم محلّاتي مي‌آيم.
از وضع آن مرحوم در عالم برزخ پرسيد؛ فرمودند: «در بهترين حالت است، خداوند هزار فرشته موکّل فرموده که از او اطاعت کنند.»
پرسيد: از کجا ايشان به اين مقام رسيده؟ فرمود: «او سي سال تمام بر زيارت عاشورا مداومت داشت.»
شيخ مشکور خوابش را براي ميرزا محمّدتقي شيرازي نقل کرد، او به شدّت گريه نمود، گفته شد: خواب است. فرمود: بلي، وليکن خوابِ شيخ مشکور است.
فرداي آن روز تلگرافي از شيراز رسيد و صادقه بودن رؤياي شيخ مشکور بر همگان ثابت شد.5
6. مرحوم شيخ صدرا بادکوبه‌اي که بر زيارت عاشورا مداومت داشت، در 11 شعبان 1392 ه‍ .ق. درگذشت، پس از 23 سال هنگامي که قبر شريفش در موقع تخريب «وادي السّلام» توسط رژيم عفلقي شکافته شد، پيکر پاکش‌تر و تازه پديدار گرديد.6
7. مرحوم حاج شيخ حسن فريد که داستان «سامرّاء» را از مرحوم حائري شنيده بود، به گرفتاري سختي مبتلا مي‌شود، از روز اوّل محرّم به زيارت عاشورا شروع مي‌کند، روز هشتم از برکت آن زيارت به صورت خارق العادّه‌اي مشکلش حل مي‌شود.7
8. بانويي که تا بيست سال بعد از ازدواج اولاددار نمي‌شد، با مداومت بر زيارت عاشورا ـ به مدّت چهل روز ـ صاحب فرزند شد.8
9. مرحوم آقا نجفي اصفهاني مي‌نويسد:
دو چلّه زيارت عاشورا جهت مطالب مشروع خواندم و نتيجه گرفتم.9
10. مرحوم حاج شيخ عبدالنّبي عراقي که کتاب ارزشمندي در کيفيّت مداومت بر زيارت عاشورا نوشته، انگيز? نگارش اين کتاب را برآورده شدن حاجتي به برکت زيارت عاشورا معرفي مي‌کند که به نظر ايشان محال عادي بوده است.
در شيوه‌اي که ايشان بيان فرموده، سه روز روزه گرفته مي‌شود، روز سوم غسل زيارت کرده، به صحرا رفته به خواندن زيارت عاشورا پرداخته مي‌شود.10

کيفيّت ختم زيارت عاشورا

امّا بهترين کيفيّت زيارت عاشورا بر اساس روايتي که شيخ طوسي در «مصباح» و ابن قولويه در «کامل الزّيارات» از امام‌صادق(ع) نقل کرده‌اند، به قرار زير است:
1. غسل زيارت کردن در اوّل روز؛
2. رفتن به صحرا يا محلّي مرتفع؛
3. اشاره کردن به سوي «کربلا»؛
4. لعن فراوان بر قاتلان امام حسين(ع) نمودن؛
5. تکبير گفتن؛
6. زيارت امين الله يا زيات ششم اميرالمؤمنين(ع) خواندن؛
7. دو رکعت نماز زيارت به جاي آوردن؛11
8. زيارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام خواندن؛
9. دو رکعت نماز زيارت به جاي آوردن؛
10. دعاي علقمه خواندن.
امام صادق(ع) تضمين کرده که هر کس اين زيارت را به اين کيفيّت بخواند، زيارتش قبول، سعي‌اش مشکور، دعايش مستجاب، حاجتش روا و سلامش به محضر سيّدالشّهداء(ع) واصل گردد.
آنگاه پس از آنکه پاداش زيارت عاشورا را هزار هزار حج، هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد در محضر رسول خدا(ص) بيان مي‌کنند، مي‌فرمايند:
«اگر بتواني در همه عمر همه روزه اين زيارت را بخواني، انجام بده، که همه اين پاداش‌ها از آنِ تو خواهد بود.»
و در پايان مي‌فرمايند: «هرگاه تو را حاجتي پيش آيد، اين زيارت را با اين دعا بخوان و به اين وسيله به سوي خدا توجّه کن، که البتّه حاجتت برآورده مي‌شود و بي‌گمان خداوند خلف وعده‌ نمي‌کند.»12
با توجّه به نکات ياد شده بر همه ما لازم است که مشکلات خود را با توسّل به ائمّ? اطهار(ع) و به خصوص از رهگذرِ مداومت بر زيارت عاشورا حل کنيم و از فيوضات بيکران اين زيارت غفلت نکنيم.

راه آسان

صحيح‌ترين، معتبرترين، کامل‌ترين و جامع‌ترين کيفيّت ختم زيارت عاشورا همان است که از «مصباح المتهجّد» شيخ طوسي نقل کرديم؛ امّا براي کساني که مي‌خواهند همه روزه توفيق ختم زيارت عاشورا پيدا کنند؛ ولي زمان آنها براي چنين کاري کفاف نمي‌دهد، راه آساني هست که صاحب کتاب «الصّدف المشحون» با سلسل? اسنادش از امام هادي(ع) روايت کرده است، بر اساس اين نقل مي‌توان جمله لعن را يکبار خوانده، فقط جمله«اللّهمّ العنهم جميعاً» را صد بار گفت.
همچنين جمله سلام را يک بار خوانده، فقط جمله«السّلام علي الحسين و علي عليّ بن الحسين و علي اولاد الحسين و علي اصحاب الحسين» را صد بار گفت.13
آيت الله شبستري نيز اين متن را از شيخ طوسي نقل کرده و شرح داده که صاحب «الذّريعه» نيز به آن اشاره نموده است.14

آداب ختم

همه ختومات از جمله ختم زيارت عاشورا آدابي دارند که رعايت آنها شايسته است:
1. با وضو باشد؛
2. رو به قبله باشد؛
3. با توجّه کامل انجام پذيرد؛
4. به قصد قربت باشد؛
5. به دور از هر گونه ريا و تظاهر انجام پذيرد؛
6. در صورت امکان در اماکن مقدّسه و مشاهد مشرّفه انجام شود؛
7. در صورت امکان در ساعت معيّن انجام شود؛
8. در صورت امکان در مکان معيّن انجام پذيرد؛
9. بدون تکلّم در وسط باشد؛
10. با تن پاک، جامه نظيف، به دور از لقمه شبهه‌ناک باشد.
در مورد ختم زيارت عاشورا علاوه بر آداب ياد شده، رعايت چند نکته ديگر مناسب است:
1. غسل زيارت کرده باشد؛
2. رو به سوي کربلا باشد؛
3. در صحرا، پشت بام، جاي مرتفع، زير آسمان باشد؛
4. متن زيارت را با صد لعن، صد سلام و سجده انجام دهد؛
5. قبلاً زيارت امين الله يا زيارت ششم اميرمؤمنان(ع) را بخواند؛
6. دو رکعت نماز زيارت به جا آورد؛
7. دعاي علقمه را بخواند؛
8. بر قاتلان امام حسين(ع) لعنت فراوان کند؛
9. آن را به نيّت تعجيل در امر فرج انجام دهد؛
10. براي تعجيل در امر فرج دعا کند و حدّاقل بگويد:
«اللّهمّ ربّ الحسين، اشف صدر الحسين، و اطلب بثاره، اللّهمّ انتقم ممّن قتله و اعان عليه»15

ماهنامه موعود شماره 124-125

پي‌نوشت‌ها:
1. اين داستان به خطّ مرحوم آيت الله حاج شيخ مرتضي حائري در نزد نگارنده موجود است.
2. اين داستان را به نقل از شاهدان عيني در کتاب «کريمه اهل بيت»، ص 481 آورديم.
3. اين واقعه را صاحب «شفاء الصّدور» در ج 1، ص 126 با سند معتبر نقل کرده است.
4. اين تشرّف و اين فرمان را مرحوم نوري در نجم الثّاقب، ص 342 بدون واسطه از سيّد احمد رشتي نقل کرده است.
5. شرح حال آن فقيد سعيد در کتاب «مردي بزرگ از خطّه فارس» به تفصيل آمده و اين داستان در منابع فراوان، از جمله «داستان‌هاي شگفت»، ص 344 آمده است.
6. مشروح اين داستان را در کتاب «اجساد جاويدان»، ص 355 آورديم.
7. داستان‌هاي شگفت، ص 458.
8. زيارت عاشورا و آثار شگفت، ص 32.
9. سياحت شرق، ص 380.
10. نگارنده گويد: شيخ طوسي سه روز روزه را در زيارت وارث نقل فرموده است. [مصباح المتهجّد، ص 717].
11. شيخ طوسي، مصباح المتهجّد، ص 781.
12. شيرواني، الصّدف المشحون، ص 199.
13. شبستري، اللّؤلؤ النضيد، ص 140.
14. آقا بزرگ طهراني، الذّريعه، ج 15، ص 29.
15. کفعمي، البلد الأمين، ص 280